#124 - Het Kübler-Ross Rouwverwerkingsproces: Hoe het beste om te gaan met Rouwverwerking? De 14 fases van Rouwverwerking uitgelegd!

Hai GuidoFox hier! Gaaf dat je dit artikel leest!

Iedereen komt het wel op zijn levenspad tegen: rouwen. Dit kan zijn de rouw vanwege een liefdesbreuk of de rouw dat een naaste is overleden. Het kan ook gaan om rouwen, omdat afscheid is genomen van een ex-werkgever en dus ook van de ex-collega’s.

Een rouwproces kan zwaar en moeilijk zijn en ik zie dat er binnen de life coaching nog onvoldoende aandacht is hoe we het rouwproces zo kunnen aanvliegen, zodat dit ‘slopende geestelijk emotierollende proces’ zo gezond, spoedig en genezend mogelijk kan worden doorlopen.

Een rouwproces kan soms wel jaren duren en vooral bij een onverwachts verlies kan de klap hevig zijn. Het is daarom goed om bewust te worden van de meerdere stappen van het Kübler-Ross rouwverwerkingsproces.

Elisabeth Kübler-Ross was een Zwitserse-Amerikaanse psychiater die in Amerika vooral beroemd is geworden vanwege haar werk rondom sterftebegeleiding. Zij heeft zich verdiept in het rouwproces en kwam tot de volgende conclusie dat er een aantal fases zijn te onderscheiden:

1. Shock

De ‘happening’ van de gebeurtenis zorgt voor een emotionele shock bij de desbetreffende persoon. Dit zijn meestal de eerste uren na het verschrikkelijke ‘event’. De geest loopt over van emoties en dit kan voor ernstig verdriet en hevige vermoeidheid zorgen.

De shock is het eerste afweermechanisme van de psyche van de persoon. De shock zorgt ervoor dat alle geestelijke aandacht naar het ‘event’ gaat en daarmee start het rouwproces.

2. Verdoofdheid en Emotieloosheid

Na de eerste berichtgeving over het ‘event’ en de shock, volgt de fase van verdoofdheid en Emotieloosheid. Een persoon wordt stil en emotieloos en staart in het merendeel van de gevallen alleen voor zich uit. De desbetreffende persoon wil ook vaak alleen zijn – om zo het verdriet een goede kans te kunnen geven om echt bij diegene zelf binnen te kunnen komen. De persoon is ook vaak fysiek ‘stil’ en beweegt dus nauwelijks.

3. Ontkenning, Negeren en Verdrukken

De volgende fase is de fase van ontkenning, negeren en verdrukken: hoe kon dit gebeuren? En is het wel echt gebeurd? Of, zo ernstig is het toch allemaal niet? Zijn we nu daadwerkelijk uit elkaar of kunnen we dit nog lijmen (liefdesrelatie)? Kunnen we hier echt niets meer aan doen (ex-werkgever na ontslag)?

4. Woede en Agressie

Nu het ‘event’ echt heeft plaatsgevonden en niet meer kan worden ontkend of genegeerd, kan de fase van woede en agressie in werking treden: ze komt toch wel bij me terug (liefdesrelatie)? Wil mijn werkgever mij echt niet meer terug hebben? Waarom overkomt mij dit nou? Waar heb ik dit aan te danken?

Emoties als: woede, jaloezie, wrok, haat, onzekerheid en ergernis kunnen opspelen tegenover de ex-partner of de ex-werkgever. De schuld en wrok kunnen ook door de ontvanger worden gelegd bij – en afgereageerd worden – op de oud-collega´s, ex-partner en hulpverleners/begeleiders/coaches.

5. Zorgen en Angst

Op het moment dat de laatste wrok en woede eruit zijn, kan een periode van zorgen en angst zijn intrede doen: kom ik nog wel aan een leuke nieuwe partner? Zijn er nog wel werkgevers daadwerkelijk in mij geïnteresseerd? Wat moet ik nu zonder mijn overleden ouders?

6. Langdurig verdriet

Dit is de fase waarin men echt bewust wordt van het verdriet; het gaat hier om langdurig verdriet en niet om het kortstondige verdriet vanwege de shock.

Deze vorm van verdriet verdient een langdurig rouwproces, omdat dit verdriet diep in het wezen van de rouwende mens is verankerd. Het litteken zal ook in het gehele leven van de mens voor een deel actief blijven.

7. Impasse

Deze fase is een fase waarin de mens en het rouwproces zogenoemd ‘vlak’ is: men weet niet zo goed waar het heen gaat. Oftewel: je bent indifferent over de situatie en over de toekomst.

8. Apathie

In deze fase krijgt de persoon apathie (inlevingsgevoel) voor de ‘aanstichter(s)’ van het ‘event’: mijn ouders waren zo lief en mijn ex-partner was een grandioze man! En: mijn ex-werkgever was zo slecht nog niet!

In deze fase haalt de persoon alle positieve aspecten naar boven van wat er in het verleden met betrekking tot dit event was gebeurd en daarnaast vergeet diegene alle negatieve aspecten.

9. Put en Depressie

De apathie-fase voorkomt niet dat een persoon in een depressie terecht kan komen. Het ‘naar boven halen’ van de positieve aspecten van de ex-partners, overleden ouders en ex-werkgevers / ex-collega’s kan ervoor zorgen dat juist een persoon in een depressie terecht kan komen, omdat er a) nog geen nieuw en beter levensperspectief is opgetreden en b) onderliggende woede en frustraties nog steeds onderdrukt kunnen worden.

10. Wilsbesluit, Berusting en Acceptatie

Het is vaak een gebrek aan mentale kracht en ‘willpower’ om er weer bovenop te komen. Men moet echt willen doorgaan met het leven en echt willen dat het leven dat gegeven is mooier en liefdevoller ooit wordt.

Als men niet in staat is om te geloven dat het leven mooier wordt na het afscheid van de ouders, de ex-partner of de ex-werkgever dan kan men ook nog niet in de situatie berusten en deze eveneens nog niet accepteren.

11. Loslaten

Dit is de fase dat echt het ‘event’ geestelijk wordt losgelaten. Loslaten is alleen niet hetzelfde als vergeten. Vergeten is proberen het ‘event’ weg te drukken, terwijl loslaten ziet op het ‘meer van afstand kunnen bekijken’ van het event: ‘het een plekje kunnen geven’ en langzamerhand weer verder kunnen met het leven zonder die dierbare persoon, ex-partner of ex-werkgever.

12. Uitdaging toekomst (nieuwe plannen en nieuwe mogelijkheden)

Deze fase sluit aan bij fase 10 Wilsbesluit.

Men moet echt verder willen met het leven en eveneens een nieuwe levensenergie daarin weten te bewerkstelligen. Vaak zijn teleurstellende events een aanwijzing om het leven te ‘herordenen’ en zo met frisse energie weer verder te gaan met nieuwe plannen en activiteiten in het leven.

13. Zingeving (zelfreflectie en persoonlijke ontwikkeling)

De meeste mensen komen niet bij deze fase aan, maar een gedeelte van de mensen wel. De teleurstellende events in het leven zijn vaak een aanwijzing om persoonlijk te gaan groeien (triggers) en daarom staan een aantal mensen na tragische gebeurtenissen open voor zingeving, zelfreflectie en persoonlijke ontwikkeling: ‘werken aan jezelf’ – om zo weer de wereld beter te kunnen dienen.

14. Integratie

De nieuwe status-quo integreren in het leven.

De dierbaren of ex-partners zullen altijd geestelijk actief blijven in het nieuwe leven, maar men heeft er vrede mee. Vrede met de nieuwe situatie en de nieuwe persoon – die men is geworden.

Greetz,

GuidoFox – Evolve your Life!

Spiritual Life Coach

www.GuidoFox.nl